Trong thời cổ đại, Philo của Byblos viết văn bản đầu tiên mà ngày nay có thể coi là một ý điển. Trong tiếng Sanskrit, Amarakosha là một ý điển dưới dạng văn vần, viết vào thế kỷ thứ 4.

Ý điển hiện đại đầu tiên là Ý điển Roget, được biên soạn năm 1805 bởi Peter Mark Roget, và xuất bản năm 1852. Từ khi bắt đầu xuất bản nó chưa bao giờ ngừng in và ngày nay vẫn được sử dụng rộng rãi khắp thế giới Anh ngữ.[2] Các mục từ trong Ý điển Roget được liệt kê theo khái niệm thay vì thứ tự bảng chữ cái.Roget mô tả ý điển của ông trong lời mở đầu của phiên bản đầu tiên:

Đã gần mười lăm năm từ khi tôi dự kiến một hệ thống phân loại lời nói tương tự như hệ thống dùng trong tài liệu này. Hình dung rằng một soạn phẩm như vậy có thể giúp bù đắp sự kém cỏi của bản thân, tôi đã, trong năm 1805, hoàn thành một danh mục từ ở quy mô nhỏ, nhưng theo cùng nguyên tắc và gần như cùng hình thức như tập Ý điển nay được ấn hành.[3]